Американскиот Сенат речиси сигурно нема да го осуди поранешниот претседател Доналд Трамп, обвинет за поттикнување револт на приврзаниците кои упаднаа во Конгресот, проценува американската агенција Асошиејтед прес.
Судењето на Трамп во Сенатот започнува во вторник, откако Претставничкиот дом гласаше за отповикување на 13 јануари, под обвинение за поттикнување бунт на приврзаниците кои упаднаа во Конгресот на САД на 6 јануари, за време на седницата што ја потврди победата на изборите на демократот Џозеф Бајден подоцна истата вечер.
Пет лица беа убиени во немирите за време на четиричасовната окупација на Конгресот од страна на приврзаниците на Трамп.
Непосредно пред упадот во Конгресот, Трамп ја вжешти атмосферата на митингот во Вашингтон, повторувајќи ги неоснованите тврдења дека бил ограбен на претседателските избори на 3 ноември и ги повика приврзаниците „ѓаволски да се борат“ против резултатите од изборите.
Дека се мали шансите Трамп да биде осуден во Сенатот, АП проценува врз основа на тоа што многу членови на неговата Републиканска партија, кои првично остро го критикуваа за неговата изјава на протестот на 6 јануари, во меѓувреме ја омекнаа својата позиција.
Таа промена на ставот беше евидентна во таканареченото „судење“ на 26 јануари, кога само пет републикански сенатори гласаа против предлогот да не му се суди на поранешниот претседател во Сенатот.
За да биде осуден Трамп, 67 од 100 сенатори мора да гласаат за обвинението за „поттикнување бунт“. Доколку сите 50 сенатори од редовите на Демократската партија гласаат за осудата, најмалку 17 негови републиканци ќе треба да гласаат против Трамп.
Иако официјално се нарекува судење, процесот во Сенатот не е легален, туку политички, а казната за осудениот е итно отпуштање од функцијата претседател.
Додека некои членови на Конгресот изјавуваат дека судењето на Трамп е неуставно, бидејќи тој повеќе не е на функција, демократите и многу правни експерти не се согласуваат со тоа, пренесува АП.
Адвокатите на одбраната веќе посочија дека ќе ја оспорат уставноста на процесот, бидејќи Трамп повеќе не е во Белата куќа. Демократите, сепак, велат дека Сенатот, во случај да го осудат, може да му забрани на Трамп да има јавни функции во иднина.
За да му биде забрането на Трамп да се кандидира за шеф на државата по осудувањето, сенаторите треба да гласаат повторно, но тогаш би било доволно просто мнозинство, за разлика од претстојното судење.
Бидејќи и демократите и републиканците имаат по 50 сенатори, би се одлучило со гласот на претседателот на Сенатот, а тоа е функцијата на потпретседателот на САД, демократот Камала Харис.
Двајцата универзитетски професори по право, Брус Акерман и Џерард Малиока, неодамна за „Вашингтон пост“ изјавија дека доколку Конгресот биде ослободен, може да се повика на одредбата од 14-тиот амандман на Уставот на САД, кој забранува федерални службеници да ја извршуваат функцијата.
На Трамп би му било забрането повторно да се кандидира за претседател ако мнозинството членови на двата дома на Конгресот гласаат на ново гласање дека тој е дел од бунтот во Капитол хил. Со цел ваквиот исход да биде поништен подоцна и да му се дозволи на Трамп во иднина да биде кандидат за Белата куќа, потребно е двотретинско мнозинство во секој од двата дома на Конгресот, пренесува АП.
Неизвесно е колку ќе трае судењето на Трамп. Демократите сакаат тоа да трае кратко време, една недела или две, за да може Бајден да продолжи да ја спроведува својата амбициозна програма.
Со судењето ќе раководи најстариот сенатор, демократот Патрик Лихи.
Според Уставот на САД, кога ќе му се суди на актуелен претседател, процесот мора да го води претседателот на Врховниот суд на САД, но бидејќи Трамп повеќе не е на функција, ќе претседава најстариот сенатор, чија улога е претежно церемонијална, според Гласот на Америка.
Обвинението против Трамп ќе го презентира деветчлен тим т.н „обвинители“, демократи од Претставничкиот дом, предводен од професорот по уставно право Џејми Раскин.
Нема да биде лесно за обвинителите да ги убедат републиканците да гласаат против Трамп. Тие тврдат дека немало да има немири без Трамп и дека тој мора да одговара за насилството. Во документот што го доставија минатата недела, обвинителите користеа фотографии во кои се документира насилството, но и емотивни тврдења во прилог на вината на Трамп. Обвинителите се очекува да објават видеа од нападот врз Конгресот за време на судењето во Сенатот, според АП.
Жирито се состои од сите 100 сенатори. Тие не смеат да поставуваат прашања во текот на процесот, но тоа можат да го сторат преку претседателот Лихи.
Трамп е единствениот американски претседател чиј импичмент беше изгласан двапати од долниот дом на Конгресот. Пред Трамп, Претставничкиот дом ги отповика претседателите Ендру Џонсон во 1868 година и Бил Клинтон во 1998 година, но Сенатот ги ослободи од обвинение.
