Белград и Приштина го продолжија дијалогот во Брисел по одложувањето на повеќе од една и пол година, а српскиот претседател Александар Вучиќ рече дека средбата со косовскиот премиер Авдулах Хоти не била лесна, но оти биле поставени важни теми.
Една од темите е проблемот со исчезнатите лица за време на војната во Косово кон крајот на 90-тите години, а Вучиќ рече дека Србија нема да заштити никого во потрагата по исчезнати лица, но дека за возврат очекува и од другата страна да го стори истото.
По денешната средба организирана под покровителство на ЕУ, Вучиќ им рече на белградските новинари од Брисел дека имало вкупно 1.643 или 1.644 исчезнати лица, вклучително и 570 Срби и не-Албанци, додека останатите биле Албанци.
„Ние сме целосно подготвени да прифатиме каков било разговор. Рековме дека Србија нема да заштити никого, никогаш и дека сакаме да ги најдеме местата каде што се закопани и да одговориме на секое барање на Албанците“, рече Вучиќ по средбата со косовскиот премиер.
Вучиќ пред новинарите изјави дека Албанците барале да се отворат сите воени и полициски досиеја и архиви и дека српската страна се согласила на тоа, но за возврат тој побарал од Приштина да ги отвори архивите на Ослободителната војска на Косово.
„Кога го кажавме тоа, како да баравме да ја населиме Земјата на Меркур или Венера за една недела“, коментира Вучиќ.
Тој истакна дека во потрагата по исчезнатите, двете страни се согласиле да соработуваат со Меѓународниот комитет на Црвениот крст.
Коментирајќи ја отворената тема за враќање на раселените лица на Косово, Вучиќ рече дека се надева оти ќе се најде решение за да се овозможи враќање на мал број на луѓе кои сакаат да се вратат и оти треба да им се обезбеди и гарантира „целосна безбедност“.
Има вкупно 220.000 внатрешно раселени лица од Косово, рече Вучиќ, додавајќи дека „Косово е место во светот“ каде што најмалку луѓе се вратиле на нивниот имот, само 1,9 проценти.
Третата тема од првата рунда на продолжување на дијалогот беше економијата, која според Вучиќ, „некои погрешно разбрале, па споменувале воена отштета“, што тој, како што тврди, го одбил.
Српскиот претседател пред новинарите рече дека предложил да се постигне трговски договор што ќе биде од корист, но „да не ја понижува Србија“, со прифаќање „опции што изгледаат како Србија да ја признае независноста на Косово, затоа што тоа не го признава тоа“.
„Не можете да зборувате за пречки и да наметнете дека треба да го прифатиме тоа со печат на Република Косово. Реков – ајде да склучиме трговски договор, но да не ве признаеме како држава “, истакна претседателот на Србија.
Постигнат е договор за забрзување на работите на патот Ниш-Приштина и, според Вучиќ, следната тема би можела да биде „сопственоста“, што е „доста тешко за двете страни“.
Вучиќ исто така побара да иде отворена темата за формирање на Унијата на српските општини во Косово, што е обврска од Бриселскиот договор постигнат во април 2013 година, што Приштина го прифати и потпиша.
„Мислам дека бевме сериозни и одговорни и за време на дијалогот беше јасно дека дојдовме да разговараме, да напредуваме и сега Европејците да проценат како до тоа се приближуваше другата страна“, рече Вучиќ, додавајќи дека „Белград ќе биде посветен на дијалогот“.
Дијалогот Белград – Приштина беше стопиран на крајот на 2018 година, кога косовските власти воведоа 100% царински давачки на стоки од Србија во знак на одмазда за дипломатските активности на Белград за повлекување на признавањето на независноста на Косово и спречување на прием во меѓународни организации.
Белград го условува продолжувањето на дијалогот со укинување на такси, што беше направено со назначување нова косовска влада и формирање на Унија на српските општини во Косово, на што Приштина се посвети на договорот во Брисел во април 2013 година.
